Hamulec rozwoju jest metaforą hamulca wykorzystywanego podczas jazdy samochodem. Gdy pojawia się na sygnalizacji świetlnej kolor czerwony, kierująca nim osoba zaczyna hamować, w celu uniknięcia kolizji. W umyśle jest podobnie – gdy pojawi się przeszkoda, pewien trud, bądź lęk, i robi się przysłowiowo „niewygodnie”, człowiek włącza hamulec, aby uniknąć niepowodzenia, a może rozczarowania. Jak odkryć to, co nas ogranicza w życiu i jak najszybciej się tego pozbyć? Może to nie być takie proste, ale z pewnością warto najpierw przeanalizować swoje zachowania i rutyny. Zaczynamy!
Czym są hamulce rozwoju?
Hamulce rozwoju to czynniki lub ograniczenia, które mogą utrudniać postęp i rozwój jednostki, organizacji lub społeczeństwa. Są to pewne czynniki, które działają jak „hamulce”, spowalniając tempo wzrostu i postępu. Mogą to być zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki.
Wewnętrzne hamulce rozwoju mogą obejmować brak motywacji, niska samoocena, brak umiejętności lub wiedzy, lęki i obawy, brak determinacji czy złe nawyki. Te czynniki mogą ograniczać jednostkę w jej dążeniu do osiągania celów i rozwijania swojego potencjału.
Zewnętrzne hamulce rozwoju to takie czynniki, które pochodzą spoza jednostki i mogą obejmować niedostateczne wsparcie społeczne, brak dostępu do zasobów, ograniczenia strukturalne czy negatywne otoczenie. Na przykład, brak możliwości edukacji lub rozwoju zawodowego, ograniczenia finansowe czy polityczne, dyskryminacja społeczna czy kulturowa mogą utrudniać postęp jednostki lub organizacji.
Hamulce rozwoju mogą mieć negatywny wpływ na jednostkę lub społeczność, uniemożliwiając realizację pełnego potencjału i osiągnięcie celów. Istotne jest rozpoznanie tych hamulców i podejmowanie działań mających na celu ich przezwyciężenie, takie jak rozwijanie umiejętności, budowanie wsparcia społecznego, zmiana środowiska czy tworzenie odpowiednich struktur i polityk wspierających rozwój.
Ten artykuł, może być dla Ciebie interesujący: Co to jest sorbent? Poznaj zastosowanie tych pomocnych środków absorpcyjnych - kliknij by przeczytać całość
Dlaczego ciągle się do nich uciekamy?
Dlatego też człowiek stosuje hamulce, ponieważ wie, że dzięki nim, w jego umyśle usłyszy następujący tekst: „po cię wysilać” „nie warto”, jutro to zrobię”, „ na pewno się nie uda”, „to nie dla Ciebie” itp. Jeśli dany hamulec jest używany raz na jakiś czas, nie jest to nic złego. Każdy ma prawo go nacisnąć, gorzej w przypadku, gdy dzieje się to zbyt często. Wtedy w człowieku zostają zapuszczone korzenie lęku, strachu, niechęci itp. Wtedy dany człowiek zaprzestaje działania, czuje się lepiej, ponieważ nie odczuwa ograniczających myśli. Ale czy to jest dobre działanie? Nie, ponieważ blokuje to możliwość podjęcia działania, rozwijania, kształtowania nawyków, wzrastania, uczenia się na błędach.
3 rodzaje hamulców rozwoju
Fiksacja
Jest to wyuczony wzorzec zachowania i myśli pozwalający na uniknięcie frustracji. Jeśli człowiek będzie skupiał się tylko i wyłącznie na tym, że czegoś nie umie, nie potrafi zrobić i będzie rozkładał ręce, to nie będzie koncentrował się na innych cechach, które mogłyby go doprowadzić do sukcesu. Inny przykład – jeśli dana osoba, tylko obwinia cały świat za swoje niepowodzenia, a nie widzi w sobie nic do zarzucenia.
Lenistwo
Gdy przychodzi do wykonania jakaś czynność, umysł podpowiada szereg zupełnie innych ciekawszych rozwiązań niż wykonanie właśnie danego zadania. Dlaczego się tak dzieje? Ponieważ mózg nie lubi zmian. Dlaczego jednak akurat hamulec zwany lenistwem, jest tak często naciskany? Czy przypadkiem nie jest to spowodowane np. niedożywieniem, brakiem nawodnienia, suplementacji, brakiem snu, nieodpowiednią metodą nauczania, przemęczeniem itp. Warto przyjrzeć się czynnikom i odnaleźć w nim swoją przyczynę.
To także może być dla Ciebie interesujące: Co wypożyczać żeby zarobić? – kreatywny pomysł na biznes
Tchórzostwo
To cecha, w której dominuje strach, który uniemożliwia podjęcie określonego działania danej osobie. Nie należy tchórzostwa mylić z uzasadnionym strachem, wiążącym się z dużym ryzykiem i szeregiem negatywnych konsekwencji. Marzysz o założeniu własnej firmy, ale boisz się, że Ci się to nie uda? Ciągle o tym myślisz i mówisz, ale nadal nie robisz nic w tym kierunku? Prokrastynacja i tchórzostwo są ze sobą ściśle powiązane.
To także może być dla Ciebie interesujące: Co powoduje powstawanie łupieżu i jak skutecznie z nim walczyć?
Co nas ogranicza w życiu? Zobacz przykład
Anna postanowiła, iż będzie codziennie uczyć się języka angielskiego przez 1 godzinę. Po upływie tygodnia jednak stwierdziła, że nie jest w tym dobra i nie widzi postępów. Co może zrobić? Anna powinna się przyjrzeć, czy np. godzina dziennie to nie jest zbyt dużo, czy nie warto zmniejszyć, np. do 0,5 h, albo nie przerzucić się na inną metodę nauczania. Mogłaby też np. zastosować metodę baby steps (małych kroków) i pracować nad daną czynnością często, ale regularnie. Warto sobie zrobić bilans zysków i strat, ale trzeba zawsze do tego podchodzić z głową. Jeśli raz wyjątkowo nie powtórzysz słówek z angielskiego, nic nie stanie, ale jeśli dana czynność będzie się powielana kilka razy w tygodniu, efektem będzie tego, np. niezdany egzamin. Warto hamulce rozwoju skonsultować z dobrym specjalistą, który wskaże odpowiednie metody oraz techniki radzenia z nimi.
Co nas ogranicza w życiu? Jak działać mimo hamulców
Wiesz już jakie są hamulce w rozwoju osobistym. Masz świadomość, że wiele rzeczy może wpływać na to, że stoisz w miejscu. Uświadomienie sobie problemu i zauważenie go to dobry krok, by działać pomimo swoich hamulców. Warto traktować swoje doświadczenia jako cenne lekcje, a nie pokarm dla wewnętrznego krytyka uznającego każde niepowodzenie jako porażkę. Pracuj nad przezwyciężeniem swoich słabości, a na pewno zobaczysz efekty!