Zbierasz na nowy telefon? Nowe ciuchy? A może po prostu chcesz stać się niezależny finansowo od rodziców? Każdy powód sprowadza się do jednego. Trzeba znaleźć pracę, ale czy będąc nieletnim jest to możliwe?
Aktualnie zgodnie z obowiązującym prawem, zatrudnienie nieletnich jest jak najbardziej legalne. Utarło się niestety wiele mitów, że pracować może tylko osoba pełnoletnia. A przecież pracy dla nieletnich nie brakuje. Wielu pracodawców coraz częściej decyduje się na zatrudnianie młodocianych. Prawdą jest, że nieletni mogą pracować – ale istnieją przy tym pewne ograniczenia.
Z tego artykułu dowiesz się, jakie są ograniczenia w pracy dla nieletnich, gdzie szukać pierwszej pracy, jakie prace są najczęściej wybierane przez nastolatków i dlaczego warto zacząć prace w tak młodym wieku.
Praca dla nieletnich – ograniczenia
Zacznijmy od tego, że osoby nieletnie nie mają odpowiedniego doświadczenia, ani umiejętności podejmując pierwszą pracę. Dlatego też takie osoby muszą być objęte szczególną ochroną, która regulowana jest przez Kodeks Pracy. Wykonywanie pracy wzbronionej dla konkretnej grupy wiekowej jest przez nas nierekomendowane.
Powyższy kodeks reguluje kwestie prawne związane z pracą nieletniego. Określa on m.in. dobowy wymiar czasu młodocianego, gdzie w przypadku osób do 16 roku życia wymiar ten nie może przekraczać 6 godzin, a u osób powyżej 16 roku życia – 8 godzin. Poza tym określa on również charakter wykonywanej pracy młodocianego. Zgodnie z kodeksem, praca wykonywana przez nieletniego nie może nadmiernie obciążać go fizycznie i psychofizyczne.
Gdzie szukać i jak się przygotować do pierwszej pracy?
Praca dla 13-sto i 14-sto latka
Ta grupa wiekowa ma dużo więcej ograniczeń niż osoby 15+. Wynika to z faktu, iż osoby te, zatrudnienie na umowę, mogą zdobywać wyłącznie w instytucjach kulturowych. Nie jest prostym zadaniem znaleźć pracę dla 13 latków.
Nie jest to jednak ograniczeniem do podjęcia pracy w charakterze pomocy sąsiedzkiej.
Osoby te, mogą spokojnie szukać pracy polegającej np. na wyprowadzaniu psów, roznoszeniu ulotek czy myciu aut.
Jednak przypadku prac oficjalnych takich jak: model dziecięcy czy aktor teatralny, aby móc taką pracę dostać, wymagana jest zgoda rodziców lub opiekunów prawnych, a także zgoda inspektora pracy, który uwzględnia świadectwo lekarskie stwierdzające, że przyszły pracownik jest zdolny do wykonywania pracy, a praca ta nie będzie obciążająca dla jego zdrowia.
Praca dla osób w wieku 15-17 lat
W przypadku osób, które ukończyły 15-rok życia sprawa wygląda nieco inaczej.
Aby móc rozpocząć prace, musi zostać spełnionych kilka warunków. Podstawowym obowiązkiem jest:
- ukończyć 8-letnią szkołę lub gimnazjum
- ukazać zaświadczenie lekarskie, wskazujące, że nieletni nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania danej pracy.
Dodatkowo zgodnie z prawem zatrudnienie odbywać może się jedynie w celu odbycia przygotowania zawodowego (praktyki) i do tzw. prac lekkich
Prace lekkie – czym one właściwie są?
Są to prace, które nie wiążą się z obciążeniem fizycznym i psychofizycznym nieletniego pracownika. Praca ta dostosowana musi zostać do planu zajęć szkolnych nieletniego i nie zakłócać ich porządku.
Ogólnie rzecz ujmując, prace te wiązać mogą się z pracami biurowymi lub lekkimi pracami fizycznymi (jak np. roznoszenie ulotek).
Sprawdź również: Jak zarabiać w młodym wieku? Najlepsze pomysły!
Gdzie szukać oferty pracy?
Portali oferujących nieletnim zatrudnienie jest wiele. Potencjalne oferty pracy znajdziesz na portalach takich jak:
Warto dodatkowo przejrzeć sobie grupy na Facebooku czy na LinkedInie, gdzie firmy często ogłaszają nabór do prac dla nieletnich. Oferty wyszukasz, wpisując frazy odnoszące się do prac, które cię interesują. (np. „praca dla nieletnich Warszawa” czy „Castingi dla dzieci i młodzieży”)
Równie dobrym sposobem na znalezienie pracy jest zapisanie się do Młodzieżowego Biura Pracy OHP. Biura te zbierają najlepsze oferty pracy z myślą o młodych ludziach, którzy chcą zdobywać swoje pierwsze doświadczenia zawodowe.
Praca dla nieletnich – najczęściej wybierane zajęcia
- Praca na kasie w restauracjach typu fast food
- Praca na kasie w sklepie – obsługa kasy, dbanie o ekspozycje towaru
Uwaga! Pamiętaj, że praca w twoim wieku ma ograniczenia co do wysiłku fizycznego. Dlatego, jeśli zdecydujesz się na prace w sklepie, nie może ona dotyczyć pracy na magazynie. - Rozdawanie ulotek
- Zbiory warzyw i owoców
- Usługi promocyjne – np. hostessa
- Prace własne – np. prowadzenie bloga, naprawa komputerów
- Pomoc sąsiedzka – np. wyprowadzanie psów, koszenie trawników, mycie aut
U wielu pracodawców jednak często spotkamy się ze stwierdzeniem, że „wymagamy doświadczenia”. Ale to nie powód do zmartwień! Oferty pracy znajdziemy nawet w naszej najbliższej okolicy. Pomoc sąsiedzka czy opieka nad zwierzętami to równie dobry sposób na zarobek.
Jeśli jednak chodzi ci nie o zarobek, a doświadczenie zawodowe, dobrym początkiem będzie uczestniczenie w różnego rodzaju wolontariatach, praktykach czy stażach. Najczęściej są one niestety bezpłatne, jednak pozwolą ci postawić pierwsze kroki w wymarzonym zawodzie i zwiększyć szansę na zatrudnienie w przyszłości.
Dlaczego warto zacząć pracę w młody wieku?
- Przede wszystkim dlatego, że w końcu będziesz mógł zarobić swoje pierwsze pieniądze, a tym samym nauczysz się szacunku do wartości pieniądza.
- Zyskasz doświadczenie. Nic tak nie urozmaici twojego CV, jak lista prac, z którymi miałeś styczność.
- Rozwijasz swoje pasje. Jako nastolatkowi na pewno ciężko jest ci już zadecydować, w jakim zawodzie chcesz spędzić resztę swojego życia. Rozpoczęcie pracy w młodym wieku to doskonały sposób sprawdzenia, która praca sprawia ci przyjemność, a która nie. Dzięki temu w przyszłości łatwiej będzie ci zadecydować, w jakim zawodzie chcesz pracować.
