Jesteś osobą nieletnią i szukasz pracy? Zbierasz na nowy telefon? Nowe ciuchy? A może po prostu chcesz stać się niezależny finansowo od rodziców? Każdy powód sprowadza się do jednego. Trzeba znaleźć pracę, ale czy będąc nieletnim jest to możliwe?
Aktualnie zgodnie z obowiązującym prawem, zatrudnienie nieletnich jest jak najbardziej legalne. Utarło się niestety wiele mitów, że pracować może tylko osoba pełnoletnia. A przecież pracy dla nieletnich nie brakuje. Wielu pracodawców coraz częściej decyduje się na zatrudnianie młodocianych. Prawdą jest, że nieletni mogą pracować – ale istnieją przy tym pewne ograniczenia. Praca nie może utrudniać młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego.
Z tego artykułu dowiesz się, jakie są ograniczenia w pracy dla nieletnich, gdzie szukać pierwszej pracy, jakie prace są najczęściej wybierane przez nastolatków i dlaczego warto zacząć prace w tak młodym wieku.
Praca dla nieletnich – ograniczenia
Zacznijmy od tego, że osoby nieletnie nie mają odpowiedniego doświadczenia, ani umiejętności podejmując pierwszą pracę. Dlatego też takie osoby muszą być objęte szczególną ochroną, która regulowana jest przez Kodeks Pracy. Wykonywanie pracy wzbronionej dla konkretnej grupy wiekowej jest przez nas nierekomendowane.
Powyższy kodeks reguluje kwestie prawne związane z pracą nieletniego. Określa on m.in. dobowy wymiar czasu pracy młodocianego pracownika. W przypadku osób do 16 roku życia wymiar ten wynosi maksymalnie 6 godzin, a u osób powyżej 16 roku życia – 8 godzin na dobę, co jest na granicy pozwolonych norm. Poza tym określa on również charakter wykonywanej pracy młodocianego. Zgodnie z kodeksem, praca wykonywana nie może obciążąć zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego. Umowa o pracę na podstawie wymiaru czasu pracy w godzinach nocnych podlega pewnym zasadom i regulacjom. Pamiętaj, że przerwa w pracy wliczona do ogólnego czasu pracy. Zawsze pracuj na podstwie umowy o prace lub zlecenie!
Gdzie szukać i jak się przygotować do pierwszej pracy?
Praca dla 13-sto i 14-sto latka
Ta grupa wiekowa ma dużo więcej ograniczeń niż osoby 15+. Wynika to z faktu, iż osoby te, zatrudnienie na umowę, mogą zdobywać wyłącznie w instytucjach kulturowych. Nie jest prostym zadaniem znaleźć pracę dla 13 latków w popularnych ofertach.
Nie jest to jednak ograniczeniem do podjęcia pracy w charakterze pomocy sąsiedzkiej.
Osoby te, mogą spokojnie szukać pracy polegającej np. na wyprowadzaniu psów, roznoszeniu ulotek czy myciu aut.
Jednak przypadku prac oficjalnych takich jak: model dziecięcy czy aktor teatralny, aby móc taką pracę dostać, wymagana jest zgoda rodziców lub opiekunów prawnych, a także zgoda inspektora pracy, który uwzględnia świadectwo lekarskie stwierdzające, że przyszły pracownik jest zdolny do wykonywania pracy, a praca ta nie będzie obciążająca dla jego zdrowia.
To także może Cię zainteresować: Przeczytaj "Pierwsza praca | Jak i gdzie ją zdobyć?", aby dowiedzieć się więcej!
Przy poszukiwaniu pracy dla osób w wieku 13-15 lat, które nie narażałyby ich na zagrożenie dla życia, a jednocześnie nie stanowiłyby problemu dla ich zdrowia, warto skupić się na opcjach, które są bezpieczne i odpowiednie dla tej grupy wiekowej.
Praca dla osób w wieku 15-17 lat
W przypadku osób, które ukończyły 15-rok życia sprawa wygląda nieco inaczej.
Aby móc rozpocząć prace, musi zostać spełnionych kilka warunków. Podstawowym obowiązkiem jest:
- ukończyć 8-letnią szkołę lub gimnazjum
- ukazać zaświadczenie lekarskie, wskazujące, że nieletni nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania danej pracy.
Dodatkowo zgodnie z prawem zatrudnienie odbywać może się jedynie w celu odbycia przygotowania zawodowego (praktyki) i do tzw. prac lekkich.
Jeśli młodociani pracownicy ukończyli 15 lat i są chętni do odbycia stażu i praktyki zawodowej celu przygotowania zawodowego, istnieje wiele dziedzin, w których mogą zdobyć doświadczenie. Pamiętaj jednak, że zgodnie z przepisami praca ta musi być związana z przygotowaniem zawodowym i powinna być traktowana jako forma edukacji zawodowej. Upewnij się, że dany rodzaj pracy nie zagraża jego zdrowiu.
Prace lekkie – czym one właściwie są?
Są to prace, które nie wiążą się z obciążeniem fizycznym i psychofizycznym nieletniego pracownika. Praca ta dostosowana musi zostać do planu zajęć szkolnych nieletniego i nie zakłócać ich porządku.
Ogólnie rzecz ujmując, prace te wiązać mogą się z pracami biurowymi lub lekkimi pracami fizycznymi (jak np. roznoszenie ulotek).
Gdzie szukać oferty pracy?
To może Cię zainteresować: Kursy po których jest praca! Które ze szkoleń warto zrobić?
Portali oferujących nieletnim zatrudnienie jest wiele. Potencjalne oferty pracy znajdziesz na portalach online takich jak:
Warto dodatkowo przejrzeć sobie grupy na Facebooku czy na LinkedInie, gdzie firmy często ogłaszają nabór do prac dla nieletnich. Oferty wyszukasz, wpisując frazy odnoszące się do prac, które cię interesują. (np. „praca dla nieletnich Warszawa” czy „Castingi dla dzieci i młodzieży”) Młodzi ludzie, szukając pracy po prostu wpisują w google frazy związane z agencjami pracy oraz konkretnymi branżami na rynku pracy, korzystając z internetowych portali ogłoszeniowych, agencji rekrutacyjnych i mediów społecznościowych, aby znaleźć odpowiednie oferty zatrudnienia.
Równie dobrym sposobem na znalezienie pracy jest zapisanie się do Młodzieżowego Biura Pracy OHP. Biura te zbierają najlepsze oferty pracy z myślą o młodych ludziach, którzy chcą zdobywać swoje pierwsze doświadczenia zawodowe.
Praca dla młodocianych – najczęściej wybierane zajęcia
- Praca na kasie w restauracjach typu fast food
- Praca na kasie w sklepie – obsługa kasy, dbanie o ekspozycje towaru
Uwaga! Pamiętaj, że praca w twoim wieku ma ograniczenia co do wysiłku fizycznego. Dlatego, jeśli zdecydujesz się na prace w sklepie, nie może ona dotyczyć pracy na magazynie. - Rozdawanie ulotek
- Zbiory warzyw i owoców – praca sezonowa
- Usługi promocyjne – np. hostessa
- Prace własne – np. prowadzenie bloga, naprawa komputerów
- Pomoc sąsiedzka – np. wyprowadzanie psów, koszenie trawników, mycie aut
- Zarabianie przez internet
- Spacery lub opieka nad zwierzakiem
- Zaplecanie warkoczy – praca na wakacje
- Sprzedaż na portalach aukcyjnych
U wielu pracodawców jednak często spotkamy się ze stwierdzeniem, że „wymagamy doświadczenia”. Ale to nie powód do zmartwień! Wiele propozycji pracy znajdziemy nawet w naszej najbliższej okolicy. Pomoc sąsiedzka czy opieka nad zwierzętami to równie dobry sposób na zarobek.
Jeśli jednak chodzi ci nie o zarobek, a doświadczenie zawodowe, dobrym początkiem będzie uczestniczenie w różnego rodzaju wolontariatach, praktykach czy stażach. Najczęściej są one niestety bezpłatne, jednak pozwolą ci postawić pierwsze kroki w wymarzonym zawodzie i zwiększyć szansę na zatrudnienie w przyszłości.
Jak zarabiać w młodym wieku przez internet?
Internet oferuje młodym osobom wiele możliwości zarobku. Można tworzyć treści na mediach społecznościowych, uczestniczyć w marketingu afiliacyjnym, wypełniać ankiety czy wykonywać proste zlecenia graficzne i copywriterskie. Dla bardziej zaawansowanych opcją jest sprzedaż produktów cyfrowych lub prowadzenie własnego kanału na YouTube. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak zarabiać online, kliknij w nagłówek tego akapitu – znajdziesz tam link do pełnego artykułu poświęconego tej tematyce.
Dlaczego warto zacząć pracę w młody wieku?
- Przede wszystkim dlatego, że w końcu będziesz mógł zarobić swoje pierwsze pieniądze, a tym samym nauczysz się szacunku do wartości pieniądza.
- Zyskasz doświadczenie. Nic tak nie urozmaici twojego CV, jak lista prac, z którymi miałeś styczność. A może znajdziesz prace marzeń?
- Rozwijasz swoje pasje. Jako nastolatkowi na pewno ciężko jest ci już zadecydować, w jakim zawodzie chcesz spędzić resztę swojego życia. Rozpoczęcie pracy w młodym wieku to doskonały sposób sprawdzenia, która praca sprawia ci przyjemność, a która nie. Dzięki temu w przyszłości łatwiej będzie ci zadecydować, w jakim zawodzie chcesz pracować.